Hoe gedraag je je als leider in een stressvolle situatie?

Een klif, een val en een uitdagende oefening in leiderschap.

Ik ging drie weken off the grid in de Spaanse Pyreneeën voor een training van de European Wilderness Education School. In dit blog deelde ik mijn eerste drie inzichten. Op dag 11 stond me een flinke uitdaging te wachten.  

De meeste ochtenden van de drieweekse opleiding staan in het teken van theorie. We leren vaardigheden als navigeren, bushcrafting, knopen maken en eerste hulp bij calamiteiten in de wildernis. Na de theorie is het tijd voor de praktijk. En die is vaak impactvol, soms zelfs ronduit uitdagend.

Paniek in de tent
Het is een uur of zes ’s avonds, we hebben net geleerd hoe we een eigen harnas maken en daarmee kunnen abseilen. ‘Lars, we have a problem!’, roept de begeleider, terwijl ik een walkietalkie in mijn hand gedrukt krijg. ‘Help me! Alsjeblieft, help me! Mijn vrouw is van een klif gevallen!’ Alle ogen zijn nu op mij gericht en ik voel de spanning oplopen. Om de druk nog wat extra te op te voeren, krijg ik te horen: ‘Come on Lars, they need help, you have to act nów!’ Ik stuur alvast twee mensen vooruit en spoor de rest van de groep aan zich gereed te maken. Na een half uur lopen kom ik aan op het plaats delict. Tot mijn verbazing ligt de arts waar we al twee dagen les van hebben gehad écht onderaan een afgrond, die is begroeid en bezaaid met bomen en stenen. Ze schreeuwt om hulp; haar been is gebroken en er is gevaar voor onderkoeling. Het kost mij en mijn team minstens een uur om een weg naar beneden te vinden. Ondertussen wijs ik een assistent-leider aan die me helpt het overzicht te houden.

De rivier doorkruisen
De eerste tien minuten voel ik veel druk. Ik ga sneller praten, soms bijna schreeuwen en werk chaotisch. Rustig Lars, krijg ik van mijn teamlid terug. Haal adem, neem vijf minuten pauze om te kalmeren en denk na wat je gaat doen. Het lukt me om de rust te vinden. Na drie uur zijn we allemaal naar beneden geklommen en geabseild, waarbij ik samen met een teamlid nog een ander teamlid in een paniekerige toestand stap voor stap naar beneden heb begeleid. Er is inmiddels een brancard van touwen gemaakt en we spalken het gebroken been. En nu? Hoe komen we hier weg? Het is pikdonker en het regent. Terug omhoog kunnen we niet. De enige optie is de rivier naast ons oversteken. We slagen erin touwen over de rivier te spannen waarmee we de vrouw, ingepakt als een burrito, naar de overkant brengen. Zelf banen we ons een weg door het water. Om 03.00 uur eindigt de simulatie. In omstandigheden die ver weg staan van mijn dagelijkse praktijk, in de wildernis van Noord Spanje. Bizar. We reflecteren met de begeleiders en het team het hele proces en geven elkaar waardevolle feedback.

Tijd voor reflectie
De volgende dag sta ik zelf nog eens stil bij de manier waarop ik mijn leiderschap heb ingevuld. Wat zijn mijn patronen en mijn impulsen onder druk? Ik schiet in actiemodus zonder na te denken, realiseer ik me. Ik leg mezelf bovendien extra druk op omdat ik het góed wil doen. Wat me heeft geholpen, is een geweldige assistent vragen die de structuur kon bewaken, zodat ik zelf kon kiezen en ruimte had om uit te zoomen, mijn teamleden kon aansturen en in actiemodus kon stappen daar waar nodig. Toen ik vijftien jaar geleden manager was bij Johnson & Johnson was ik te trots om hulp te vragen of mijn tekortkomingen te erkennen. Wat was mijn leven makkelijker en mijn impact groter geweest als ik dít toen al had geweten.

Purposeful motion
Na veel wandelingen in de bossen en besneeuwde bergen, lessen over navigatie, teamuitdagingen, simulaties, ademhalingsoefeningen en heel veel stilte wordt het me steeds duidelijker: nature is a purifier and a teacher. Ik ben me meer bewust van mijn innerlijke wereld, mijn gedachten zijn helderder en mijn emoties rauwer. Als ik voor een bulderende rivier sta waarin ik mijn waterfles kan vullen, realiseer ik me dat het pad dat ik bewandel het juiste is. De slogan ‘Purposeful motion’ van mijn bedrijf Raak Expedities was nog nooit zo tastbaar.

Wil je je ook meer bewust worden van je leiderschapsstijl, je achilleshiel in leiding geven en benieuwd hoe de natuur je daarbij kan helpen? Neem een kijkje in ons expeditie-aanbod of de coachingstrajecten.